Zmiany kiłowe na błonach śluzowych

Zmiany kiłowe na błonach śluzowych w II okresie kiły są prawie tak częste jak osutki na skórze, toteż istnieje pomiędzy nimi daleko idąca analogia. Zmiany na błonach śluzowych mają postać plamek, grudek lub grudek wrzodziejących. Podobnie jak w skórze, ich istotę stanowi naciek kiłowy, słabo wyrażony w wykwitach plamistych, bardziej nasilony, lub nawet duży w wykwitach grudkowych i wrzodziejących. Występują one w jamie ustnej na lukach podniebiennych, na języczku, migdałkach, na błonie śluzowej policzków i warg oraz na języku, prócz tego na błonie śluzowej pochwy i szyjki macicznej, a u mężczyzn na żołędzi i wewnętrznej blaszce napletka. Często występują równocześnie z osutką na skórze, jakkolwiek czasami mogą ją wyprzedzać lub występować później, już po ustąpieniu osutki na skórze, jako pojedyncze lub liczne wykwity nawrotowe. Różne czynniki drażniące, jak brak higieny, palenie papierosów, alkohol, źle dopasowane protezy zębowe, zęby ułamane i próchnicze, kamica nazębowa — mogą sprzyjać i prowokować powstawanie osutek na błonach śluzowych. Morfologia zmian kiłowych w obrębie błon śluzowych jest równie bogata jak morfologia zmian skórnych, przy czym mogą one zmieniać się albo drogą ewolucyjną, od wykwitów plamistych do grudkowych i wrzodziejących, albo mogą od razu występować duże zmiany naciekowe z tendencją do rozpadu.