Gruźlica wrzodziejąca (tuberculosis ulcerosa propria) dotyczy najczęściej błon śluzowych. Owrzodzenie bolesne utrzymuje się bardzo długo, zarysy jego są nieregularne, na dnie znajdują się liczne gruzełki. Nie ma odczynu ze strony węzłów, a jeżeli odczyn ten wystąpi, to nie ma cech charakterystycznych dla zakażenia kiłowego. W wydzielinie stwierdza się obecność prątków gruźlicy. Gruźlica wrzodziejąca z nadkażenia (tuberculosis ulcerosa e superinlectione) wykazuje duże podobieństwo do objawu pierwotnego. Wywołuje również znaczny odczyn ze strony węzłów chłonnych. Dla rozstrzygnięcia konieczne jest badanie bakteriologiczne i serologiczne, a w razie potrzeby — histologiczne. Owrzodzenia banalne, wywołane zakażeniem ropnym, nie wykazują charakterystycznego twardego nacieku ani typowego odczynu ze strony węzłów chłonnych. Jeżeli wystąpi odczyn w węzłach, to ma on raczej charakter zapalny.
