Dodatkowe zakażenia wtórne mogą wywołać w miejscu objawu pierwotnego ostry stan zapalny, obrzęk i bolesność. Zajęcie naczyń chłonnych odprowadzających chłonkę z okolicy objawu pierwotnego powoduje u mężczyzn zastój chłonki i obrzęk napletka i skóry prącia. Doprowadza to do stulejki zapalnej i stanu, który określamy jako obrzęk stwardniały (oedema induratum). Ukryty pod napletkiem objaw pierwotny jest niedostępny badaniu i może być tylko przy ucisku wyczuwany przez skórę napletka jako duży, bolesny naciek (obrzęk stwardniały występuje częściej u mężczyzn z długim i wąskim napletkiem). Z worka napletkowego sączy się zwykle obfita wydzielina ropna lub surowiczo-ropna. Odczyn ze strony okolicznych węzłów chłonnych jest znaczny i typowy dla kiły. Stulejka zapalna i obrzęk stwardniały sprawiają duże trudności diagnostyczne, gdyż w tym stanie krętki można wykryć tylko przez nakłucie węzłów chłonnych. U kobiet również może wystąpić obrzęk stwardniały. W przypadkach tych wargi sromowe są sinoczerwone, znacznie powiększone, a na ich powierzchni można wykryć owrzodzenie pierwotne. Obrzęk stwardniały u kobiet może przypominać zapalenie gruczołu Bartholina, które jednak różni się tym, że przebieg jest ostry. W obrębie gruczołu powstaje bardzo bolesny ropień, całość charakteryzuje ostry stan zapalny. Brak również typowego dla kiły odczynu ze strony węzłów chłonnych. U osobników starszych, wyniszczonych, z osłabioną ogólną odpornością, u alkoholików — objaw pierwotny może szerzyć się obwodowo, ulegać znacznemu rozpadowi, z wytworzeniem rozległego owrzodzenia o dnie pokrytym tkanką martwiczą i wydzieliną ropną. Określamy go jako objaw pierwotny żrący (sclerosis initialis phayadenica).
