Jak już wspomniano, przyczyną osutki są zatory krętkowe w drobnych naczyniach skóry. W obrębie tych zatorów powstaje odczyn w postaci nacieków komórkowych, złożonych z komórek tkanki łącznej, elementów siateczkowo-śródbłonkowych, limfocytów, komórek plazmatycznych. W dużych naciekach można stwierdzić obecność pojedynczych komórek olbrzymich i nabłonkowatych. W zależności od stopnia tego nacieku osutka ma charakter albo tylko plamisty (exanthema maculosum — roseola), albo grudkowy (exanthema papulo- sum). Pod wpływem dodatkowych czynników, nasilających złośliwość przebiegu choroby, wykwity grudkowe mogą ulegać rozpadowi, tworząc osutkę krostkową (exanthema pustulosum). O ile osutka pierwsza jest najczęściej osutką plamistą, a rzadziej grudkową, to osutki nawrotowe mogą już mieć charakter polimorficzny: ©sutek plamistych, plamisto-grudkowych, grudkowych i grudkowo-krostkowych.
